ارتباط با جنس مخالف در نوجوانان و شیوه رفتار صحیح والدین
خداوند در قرآن کریم می فرماید:
«وَمِن كُلِّ شَيْءٍ خَلَقْنَا زَوْجَيْنِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ»
در اینکه گرایش به زوج در همه موجودات امری ذاتی و فطری است، هیچ شک و شبه ای وجود ندارد، در مورد انسان هم همینطور است.
پسران و دختران شما از زمانی که به دوران نوجوانی می رسند، با بلوغ جنسی مواجه می شوند که این بلوغ، آنها را برای تولید مثل و تشکیل خانواده آماده می کند و برای همین گرایش به جنس مخالف در هر دو جنس، اجتناب ناپذیر و قطعی است و شما حتی اگر یک خانواده مذهبی باشید، نمی توانید در برابر این گرایش ذاتی و خدادای مقابله کنید و ذهن و رفتار فرزندتان را از این موضوع پاک کنید.
در قبول موضوعات بالا، هیچ والدی تردیدی ندارد ولی مسئله و چالش اصلی زمانی ایجاد می شود که فرزند شما به بلوغ جنسی رسیده است ولی رشد بلوغ در سایر زمینه ها و همچنین آمادگی های لازم برای توانایی تشکیل خانواده مستقل را ندارد. دقیقا همین باعث می شود که از ورود فرزندمان به دوران بلوغ خوشحال نباشیم چون می دانیم گرایشاتی پیدا می کند که قابل اجرا نیست و در کنارش می تواند خطرات و آسیب های روحی، روانی و حیثیتی نیز وارد کند.
پس چاره کار چه می تواند باشد؟ آیا اجازه دهیم در راستای همین نیاز فطری شان گام بردارند و به سمت ارتباط با یکدیگر پیش بروند؟ آیا در این صورت به بلوغ فکری، روانی، عقل معاش و خیلی از موضوعات دیگر رسیده اند که بتوانند ارتباط درست و کاملا سالمی داشته باشند و خود را برای یک زندگی مشترک آماده کنند؟
یا اینکه می توانیم آنها رو از هر نوع ارتباط با جنس مخالف(مکمل) دور نگاه داریم و سعی کنیم به خیال خودمان کنترل، فکر، رفتار و محیط را در اختیار داشته باشیم، تا نوجوانمان حتی به جنس مخالف هم فکر نکند؟
آیا این راهکار با توجه به اینکه 50% جامعه را زنان و 50% را مردان تشکیل می دهند، امکان پذیر است؟
آیا می شود از تخیلات جنسی فرزندتان که ناشی از رشد فطری غرایز جنسی است، جلوگیری کنید؟
جواب همه سوالاتی که پرسیدم، طبیعتا منفی است
هر کدام از دو روش بالا، می تواند تبعات جبران ناپذیر زیادی را بهمراه داشته باشه و هیچ کدام از روش ها با توجه به اصول روانشناسی در سلامت روان، درست نیست؛ چراکه می تواند آسیب های روانشناختی زیادی را در آینده ایجاد کند.
همه این اما و اگرها بدین معنی است که باید به دنبال یک راهکار و روش دیگر باشیم که مزیت های هر دو روش را داشته باشد و هم از آسیب های هر دو روش جلوگیری کند. سوال اینجاست که آیا چنین روشی وجود دارد؟
باید قبول کنیم که ....
قبل از هر چیز باید قبول کنید که تمایل به رابطه با جنس مخالف(مکمل) یک امر طبیعی و حتمی در نوجوان شماست و اتفاقا نشان از سلامت جسمی فرزندتان دارد و شما باید از این اتفاق خوشحال باشید. همانگونه که اگر کودکتان دیر زبان بازکند، نگران می شوید و در صدد درمان او می روید، در مورد گرایشات جنسی هم همین نکته صدق می کند. در واقع نه تنها نباید جلوی رشد و پرورش گرایشات صحیح جنسی را بگیریم، بلکه باید تسهیل گر و کمک کننده رشد گرایشات مثبت در فرزندمان باشیم و در واقع او را از لحاظ جنسی تربیت کنیم.
و اما راهکار چیست؟
به عنوان یک روانشناس باید بگویم تمام تلاش های مستقیم شما برای جلوگیری از ارتباط فرزندتان با جنس مخالف(مکمل) برای نوجوانان دهه های 80 و 90، راهگشا نخواهد بود و بلکه می تواند نتیجه عکس دهد. بنابراین به هیچ عنوان سعی نکنید بصورت مستقیم در برابر گرایشات دگر جنس خواهانه نوجوانتان مقاومت کنید.
شما بایستی آگاهی های جنسی لازم را به فراخور سن و درک نوجوانتان، در طول دوره زمانی مناسب، ارائه دهید. نوجوان شما بایستی از تحولات جنسی خود به قدر نیاز آگاهی داشته باشد تا بتواند آنرا مدیریت و راهبری کند. در واقع راهی جز آگاهی های جنسی متناسب با سن و درک، برای رویارویی صحیح با گرایشات دگر جنس خواهانه نوجوانان نیست.
این مسیر از آگاهی می گذرد
چگونه نوجوانمان را آگاه کنیم؟
با ورود فرزندتان با سنین نوجوانی سه نوع نیاز از لحاظ تحولات جنسی در فرزندتان شکل می گیرد که او را برای یک زندگی سالم زناشویی آماده می کند. اولین نیازی که در فرزند شما شکل می گیرد، نیازهای عاطفی است و فرزندتان برای تامین نیازهای عاطفی، تمایل به برقراری رابطه با جنس مخالف پیدا می کند. در اواسط دوره نوجوانی نیازهای روانی ناشی از غریزه جنسی رنگ بیشتری پیدا می کند و فرزندتان برای نقش پذیری جنسیتی آماده می شود و در نهایت، در اواخر دوران نوجوانی، ارضا نیازهای جنسی و جذابیت های جنسی، محوریت بیشتری پیدا می کند. شمای والدین بایستی با توجه به تظاهرات و نشانه های ظهور هر کدام از این نیازها، در راستای آگاه سازی همان نیازها و هیجانات، گام بردارید.
همانطور که می دانید، نیاز، برانگیزاننده رفتار آدمی است.
اگر شما بتوانید نیاز فرزندتان را درست تشخیص دهید و در راستای رفع و یا مدیریت آن نیاز، راهکارها و مسیری پیش روی فرزندتان بگذارید، می توانید گرایشات زودهنگام فرزندتان به جنس مخالف (مکمل) را کاهش دهید.
گام های مدیریت دوستی با جنس مخالف(مکمل) در نوجوانان
بصورت خلاصه می توان در 4 گام به جهت مدیریت دوستی با جنس مخالف در نوجوانمان گام برداریم
-گام اول: آشنایی با نیازهای عاطفی ناشی از غریزه جنسی
-گام دوم:آشنایی با نیازهای روانی ناشی از غریزه جنسی
- گام سوم:آشنایی با نیازهای جسمی ناشی از غریزه جنسی
- گام چهارم: آگاهی از مقاصد جنس مخالف از برقراری رابطه دوستی
گام اول: آشنایی با نیازهای عاطفی ناشی از غریزه جنسی
اولین گام در تربیت جنسی نوجوان، آشنایی با نیازهای عاطفی این دوره است که در ادامه به مهمترین نیازهای عاطفی این دوره پرداحته می شود:
نیاز به دوست داشتن و دوست داشته شدن:
شروع این نیاز، باعث بروز اولین روابط عاطفی و بسیار صمیمی در نوجوانان می شود. با شروع این نیاز، روابط دوستانه فرزندتان رنگ و بوی احساسی تر پیدا می کند و دیگر از روابط دوستانه دوران کودکی خبری نیست. در این سن نوجوان شما حلقه دوستانش را محدود می کند و کسانی رو برای خودش دوست می گیرد که از لحاظ احساسی و عاطفی بسیار به یکدیگر نزدیک باشند.
ظهور این نیاز عاطفی علاوه بر اینکه باعث تعمیق روابط عاطفی با هم جنس می شود، زمینه های دوستی با جنس مخالف را هم باعث می شود. شما به عنوان والد، با ورود فرزندتان به سنین نوجوانی بایستی او را از وجود چنین نیاز عاطفی باخبر کنید و در موردش با یکدیگر صحبت کنید.
برای اینکار از خاطرات خودتان در این سن بگوئید. از حس و حال های خودتان در سنین نوجوانی، از دلخوشی ها و اشتباهاتتان بگوئید. از این طریق شما سعی می کنید، با نوجوانتان هم دل شوید. زمانی که نوجوان از تجربیات و احساسات شما مطلع شد، کم کم شروع می کند احساسات خودش را با شما در میان می گذارد، از تجربیات و افکار خودش می گوید . در این حین ضمن اینکه به حرف هایش همدلانه گوش می دهید، فرصت ارزشمندی ایجاد می شود که می توانید مهارت مدیریت احساسات و هیجانات را جرعه جرعه و ذره ذره به او منتقل کنید.
ضمنا اگر والدین بتوانند تامین کننده خوبی از لحاظ عاطفی برای فرزندشان باشند و اجازه ندهند فرزندشان با خلا عاطفی مواجه شود، به مقدار بسیار زیادی این نیاز عاطفی نوجوان مرتفع خواهد شد و بدنبال تامین نیاز خود از طریق دیگران نخواهد بود.
2- تجربه حس عاشقی:
فرزند شما با مشاهده فیلم و سریال ها ویا در فضا مجازی و ماهواره با عشق و عاشقی آشنا می شود و در پس آن، این کنجکاوی در او شکل می گیرد که عاشقی چه حسی دارد؟ اینکه بتواند به خاطر عشق، خودش را فدای دیگری کند.
در واقع نیاز به تجربه چنین لحظاتی، یکی دیگر از عوامل سبب ساز برای گرایش به جنس مخالف(مکمل) است.
برای مقابله با این عامل در گرایش به جنس مخالف، شما باید در فضایی صمیمانه با فرزندتان، ضمن گوش سپردن به احساسات و عواطف او، در مورد عشق و احساسات عمیقی که از تجربه عشق بدست می آید صحبت کنید و نیاز او را برای تجربه چنین احساسی درک کنید ولی او را از خطرات و نکاتی که باید مراقب آن باشد، مطلع کنید.
گام دوم: آشنایی با نیاز های روانی ناشی از غریزه جنسی
دومین گام مدیریت روابط با جنس مخالف، آشنایی با نیازهای روانی است که باعث گرایش نوجوان به جنس مخالف می شود.مهمترنی این نیازهای شامل موارد زیر می شود:
نیاز به توانمندی و اقتدار:.
یکی از دلایل روانی گرایش به برقراری رابطه با جنس مخالف، نشان دادن توانمندی و اقتدار و استقلال در تحت اختیار قرار دادن یک نفر و همراهی با اوست. این نیاز بیشتر در پسران شکل می گیرد
در راستای مدیریت این نیاز شما به عنوان والدین می توانید با جهت دهی مناسب، این نیاز را به خوبی مدیریت کنید. به این شکل که فرزندتان را متقاعد کنید که یکی از ملاک های اقتدار و توانمندی فرآهم کردن شغل و درآمد مناسب و کسب مهارت های لازم برای زندگی مشترک در آینده است
با اینکار فرزند شما اقتدار و توانمندی را صرفا در دوستی با جنس مخالف نمی بیند. بلکه به این پی می برد که تا زمان اتمام تحصیل و کسب شغل مناسب با درآمد کافی، نسبت به دوستی با جنس مخالف اقدام نکند.
نیاز به تجربه مردانگی و زنانگی:
با بروز و ظهور قابلیت های جنسی در فرزند شما، به صورت غریزی نقش پذیری های مردانه و زنانه در فرزند شما شکل می گیرد و فرزند شما برای اثبات مرد یا زن بودن خود، دست به اقداماتی می زند که تایید کننده او باشد. به عنوان مثال پسران با پذیرش نقش ها و مسئولیت های مردانه مانند، خرید برای منزل و دختران نیز با اهمیت دادن به دکور منزل سعی می کنند وظایف مردانه و زنانه خود را تمرین می کنند.
اگر علت گرایش فرزندتان به دوستی با جنس مخالف، تجربه مردانگی و زنانگی باشد، فرصت بسیار ارزشمندی به شما دست داده است که با مسئولیت پذیر کردن فرزندتان نسبت به نقش های خود در آینده، به تمرین و یادگیری مهارت های زندگی مشترک بپردازد. شما با این تکنیک توانسته اید نیاز او را به سمت درستی هدایت کنید.
گام سوم: آشنایی با نیازهای جسمی ناشی از غریزه جنسی
آشنایی فرزندتان با نیازهای جنسی-لمسی حساس ترین و مهمترین بخش آگاه سازی جنسی است و نقش مهمی در پیشگیری از سوء استفاده های جنسی دارد. دو مرود زیر مهمترین موضوعاتی است که فرزند شما نیاز به اگاهی صحیح دارد.
نیاز به لمس شدن:
رسش جنسی بهمراه خود، نیازهای جسمی را نیز سبب می شود. فرزند شما به عنوان یک فردی که مسیر بلوغ را طی می کند بایستی نسبت به تحولات خود آگاه باشد تا بتواند آنرا مدیریت و راهبری کند.
نیاز به لمس شدن از اساسی ترین رفتارهای جسمی است که یک فرد بالغ به آن نیاز پیدا می کند. اگر متوجه رفتارهای لمسی فرزندتان شدید، یعنی زمان مطرح کردن این موضوع فرا رسیده است.
پدر با پسر و مادر با دختر بایستی در مورد این نیازها و از طریق تکنیک پرسشگری، به گفتگو بپردازند و از نیازهایی که از لحاظ لمسی با ورود به سن بلوغ شکل می گیرد، به آگاه سازی بپردازند.
با وجود فضای مجازی و دسترسی نوجوانان به اینترنت، پنهان کردن حقایق جنسی غیر ممکن است، و نتیجه ای جز ایجاد فرصت برای بروز انحرافات و یا سو استفاده های جنسی، ندارد. لذا بهترین منبع برای آگاهی تدریجی فرزندتان، شما والدین عزیز هستید که با درایت و نکته سنجی، قدم قدم فرزندتان به سمت آگاهی های جنسی راهبری می کنید.
نیاز به تخلیه جنسی
فعالیت دستگاه جنسی در نوجوانان چندین برابر یک فرد بالغ است و به همین دلیل است که فعالیت های جنسی در او بسیار پر رنگ تر از افراد بالغ می باشد. لذا این حجم از تحریک پذیری و فعالیت جنسی، فشار جسمی و روانی زیادی را در فرزند شما ایجاد می کند.
بهترین کار در این شرایط پیشگیری حداکثری از بروز چنین فشاری است که با کسب مهارت های خویشتن داری و مدیریت فضای زندگی امکان پذیر است. شما با مدیریت فضا و کاهش عوامل بر انگیزاننده جنسی در محیط، می توانید با کاهش گرایشات جنسی در فرزندتان، نیاز به ارتباط با جنس مخالف را در او کاهش دهید.
گام چهارم: آگاهی از مقاصد جنس مخالف از برقراری رابطه دوستی
در این گام شما بایستی مراحل نزدیکی یک فرد برای سو استفاده جنسی را توضیح دهید. اینکه یک پسر برای تامین نیازهای خود از چه روش هایی برای دوستی استفاده می کند و یا یک دختر برای دوستی با یک پسر و سو استفاده حیثیتی از او چه حرکات و نشانه هایی از خود بروز می دهد. این آگاهی ها به فرزند شما کمک می کند، قبل از درگیر شدن در یک رابطه عاطفی، بتواند از آن پیشگیری کند.
نکته پایانی
تمام گام های مطرح شده در تربیت تدریجی جنسی، برای پیشگیری از سو استفاده ها و آسیب های جنسی در فرزند شماست. تنها چیزی که می تواند فرزند شما را از سو استفاده های جنسی در امان نگه دارد و میزان اشتباه را در آنان به حداقل برساند، آگاهی است. زمانی که فرزند شما با نیازهای تحریک کننده به سمت ارتباط با جنس مخالف آگاه شد، می تواند هدف و غرض دیگران را در برقراری ارتباط با خودش را درک کند و تشخیص دهد که هدف اصلی دیگران از برقراری ارتباط با او می تواند، تامین نیازهای عاطفی، روانی و حتی جنسی باشد.
شما با آگاه سازی فرزندتان، توانسته اید او را از خطرات موجود در این نوع ارتباطات آشنا کنید و در واقع یک حلقه امنیتی برای او ایجاد کنید تا بتواند از سو استفاده دیگران، پیشگیری کند.
نویسنده: سعید مقصودی خسروشاهی
.