18 راهکار کاربردی در برابر نوجوان عصبانی و پرخاشگر (قسمت دوم)
مطمئنا یکی از دردناک ترین صحنه ها و خاطراتی که با نوجوانتان تجربه می کنید، زمانی است که بشدت عصبانی شده است و رفتارهای پرخاشگرانه ای از خود بروز می دهد. دلهره و تنشی که شما در این موقعیت تجربه می کنید، قابل وصف نیست ولی شما در این مقاله می آموزید چطور این موقعیت تنش زا را مدیریت کنید و از این چالش، فرصتی ایجاد کنید که بتوانید رابطه صمیمی تری با نوجوانتان داشته باشید.
نوجوان عصبانی همانند دیگ جوشان است
وقتی نوجوان شما عصبانی است، او را به «کتری جوشان» تشبیه کنید.
وقتی کتری به جوش می آید، بخار از دهانه آن خارج می شود. اما بخار فقط “علامت این است که آب به جوش آمده است و برای جلوگیری از جوشش آب، باید آتش زیر کتری را خاموش کنید.
به همین ترتیب، خشم نوجوان شما نیز یک علامت است. خوشبختانه عصبانیت نوجوان شما، نشانه قابل مشاهده از دلیل چیزی است که باعث رفتار مشکل ساز نوجوان شما شده است. شما با تشخیص و رفع این دلایل می توانید از بروز مجدد این رفتارها پیشگیری کنید.
شما در این مقاله با 18 اقدامی که هنگام پرخاشگری نوجوان تان باید انجاد دهید، آشنا می شوید:
اگر قسمت اول این مقاله را مطالعه نکرده اید، از این اینجا بخوانید
حساسیت های ویژه نوجوانتان را بشناسید
نسبت به آن موضوعات و یا رویدادهایی که نوجوان شما به آن حساسیت دارد، اگاه باشید و بدانید که در چه شرایط و موقعیت هایی او دچار واکنش پرخاشگری می شود. شناخت این موقعیت ها باعث می شود در کنش ها و رفتارهای خود اصلاح ایجاد کنید تا از ایجاد و یا وقوع تنش ها، پیشگیری کنید. با این اقدام دیگر موقعیت تنش زایی به وجود نمی آید که بخواهیم در برابر آن واکنش نشان دهیم. هم خودمان ذهن آرام تری داریم، هم نوجوان و هم خانواده.
الگوسازی کنید
همانطور که در موارد قبلی مطرح شد، نوجوان برای کنترل خشم، باید بیاموزد و مهارت کسب کند، یکی از بهترین و کم دردسرترین اقدامات، الگو سازی خشم است. داشتن نوجوان در زندگی خانوادگی گاهی اوقات شامل لحظات درگیری و عصبانیت می شود. اما هنگامی که با یکی از اعضای خانواده بحث می کنید، برای نوجوان خود باید الگویی بسازید که چگونه به طور مسالمت آمیز اختلافات خود را حل کند.
وقتی نوجوان شما عصبانیت خود را در خانه نشان می دهد، ممکن است احساس کنید که باید فوراً او را ادب کنید. اما بیشتر اوقات، این بهترین رویکرد برای رفتار با یک نوجوان پرخاشگر نیست.اجازه دهید از خودتان یاد بگیرند، در واقع خودتان الگویی باشید که عملا آموزش می دهد نوجوان شما چگونه باید خشمش را به طور مؤثری مدیریت کند. اگر نوجوانتان ببیند که شما خودتان مرتباً عصبانی می شوید، چگونه باید یاد بگیرد خشم خود را کنترل کند. تحقیقات نشان می‌دهد کودکانی که والدین شان درگیری‌ها و تعارض‌های کمتری با یکدیگر دارند، بعداً سطوح بالاتری از هوش هیجانی را نشان می‌دهند.
رفتار شما باید مدلی ایده آل برای فرزندتان باشد.
شما از طریق اصلاح خودتان می توانید نوجوانتان را اصلاح کیند. این روش یکی از بهترین روش های توسعه فردی برای شما والدین است.
شما درباره ی خشم میتوانید بیش از حرف زدن تنها با رفتارتان به او آموزشهای مفید را ارائه نمایید. اگر شما فریاد بزنید، ناسزا بگویید، چیزهای اطرافتان را بشکنید، انتظار نداشته باشید که نوجوانتان موفق به کنترل خشم خود شود. نقش یک مدل مناسب برای مقابله با احساس خشم در او باشید. به فرزند خود نشان دهید که چگونه درباره احساس خشم خود صحبت کند و چگونه این احساسات را به طور مناسب ابراز نماید. به عنوان مثال می گویید: “من واقعا عصبانی هستم چون از شما خواسته بودم که اتاق خود را تمیز کنید اما نکرده اید”، و یا “من می خواهم چند دقیقه صبر کنم و بعد درباره ی موضوع بحثمان با هم صحبت خواهیم کرد.”
در واقع اول خودت بعدا کسی....
مهارت های حل مسئله را آموزش دهید
به نوجوان خود کمک کنید تا مهارت های حل مسئله را بیاموزد. پرخاشگری در نوجوانان گاها زمانی به وجود می آید که با مشکلی مواجه می شوند و نمی توانند راه حل سازنده ای برای مقابله با آن بیابند.
اگر نوجوان شما فاقد مهارت های حل مسئله باشد، احساس درماندگی می کند. در نتیجه، او ممکن است از روی درماندگی به شدت عصبانی شود. نوجوان شما به جای احساس ناامیدی و درماندگی، باید بتواند گام های مثبتی برای غلبه بر مشکلش بردارد.
اجازه ندهید شما را عصبانی کند
نوجوانان عاشق این هستند که کنترل شما را در دست بگیرند بنابراین تلاش می کنند که با تحریک یا تغییر شرایط، شما را مجبور کنند که کنترل خود را از دست داده و به درجه ای برسید که او شرایط را در دست بگیرد. در حقیقت وقتی شما عصبانی میشوید جای والد و فرزند تغییر می کند.
بنابراین خونسردی خود را حفظ کنید. هرچه واکنش کم تری نشان دهید، با منطق بهتر و صحیح تر می توانید تصمیم بگیرید. همیشه می توانید پاسخ بهتری به شرایط پیدا کنید تنها کافی است برای چند ثانیه تا ۱۰ شمرده و منطقی شرایط را ارزیابی کنید. پاسخ های احساسی باعث می شود که فرزندتان متوجه بشود کنترل شرایط را از دست داده اید.
تهدید نکنید
نوجوان خود را تهدید نکنید. وقتی نوجوان شما عصبانی می شود، ممکن است بخواهید که از تهدید به عنوان راهی برای آرام کردن او استفاده کنید. به عنوان مثال، ممکن است بگویید:
“اگرحالا آرام نشی، موبایلت را می گیرم.”
یا ممکن است بگویید: “اگر یه بار دیگه داد بزنی، دهنتو خورد می کنم.”
اما این روش رفتار با نوجوان پرخاشگر و بی ادب، در دراز مدت کارساز نخواهد بود.
اگر از تهدید استفاده کنید، نوجوانتان از شما کینه به دل می گیرد. تهدیدها ممکن است در کوتاه مدت موثر باشند، اما در دراز مدت، به رابطه شما با نوجوانتان آسیب می رسانند.علاوه بر این، تهدیدها هیچ کمکی به حل مسئله خشم نوجوان شما نمی کنند. خشم نوجوان شما فقط یک مشکل رفتاری نیست. این نشانه آن است که یک مشکل وجود دارد یا برخی نیازهای عاطفی برآورده نشده است.
خطوط ارتباطی را مسدود نکنید
راه های ارتباطی خود را با نوجوانتان مسدود نکنید با باز نگه داشتن خطوط ارتباطی، نوجوان شما در نهایت احساسات خود را به اشتراک می گذارد. به این ترتیب، شما قادر خواهید بود ریشه مسئله را بفهمید.
فراموش نکنید که یکی از مهم ترین کارهایی که می توانید انجام دهید، باز نگه داشتن خطوط ارتباطی است. البته گفتن این کار آسان تر از انجام دادن آن است. آن هم زمانی که با یک نوجوان عصبانی مواجه باشیم. از قضاوت کردن، نتیجه گیری سریع یا سخنرانی برای نوجوان خودداری کنید. اگر نوجوان شما عصبانی است، به این معنی است که او به همدلی نیاز دارد. نظر نوجوان خود را جویا شوید و او را تشویق کنید تا نظر خودش را با شما به اشتراک بگذارد. حتما به دنبال درک دیدگاه او باشید. امروزه رفتار با نوجوانان مستلزم سازش و مذاکره فراوان است، بنابراین این فرصت خوبی است تا به نوجوان خود این مهارت زندگی را بیاموزید.
استفاده از گوشی موبایل و تبلت ر ا مدیریت کنید
اگر نوجوان شما پرخاشگر است، ممکن است علتش استفاده زیاد از موبایل یا اینترنت باشد. استفاده بیش از حد از این فناوری ها باعث می‌شود نوجوانان خسته و آشفته شوند. سه دلیل وجود دارد که زمان زیاد استفاده از صفحه نمایش می تواند منجر به افزایش پرخاشگری در نوجوانان شود:
- سرکوب ملاتونین
ملاتونین یک هورمون خواب آور است که در شب ترشح می شود. اما نور ساطع شده از صفحه نمایش دستگاه های الکترونیکی مختلف، نور روز را تقلید می کند. این عمل، ترشح ملاتونین را سرکوب می کند و بر خواب نوجوان شما تأثیر منفی می گذارد.
- اتکای بیش از حد به دوپامین
دوپامین یک ماده شیمیایی شادی آور است که توسط مغز شما ترشح می شود. زمان زیاد استفاده از صفحه نمایش باعث آزاد شدن مقادیر بیش از حد دوپامین می شود. این امر باعث تحریک نوجوان شما می شود.
- درگیری بیش از حد مغز
بارگذاری بیش از حد از منابع ذهنی، توان نوجوان شما را تحلیل می‌برد و باعث می‌شود او نتواند آنچه را که در اطرافش می‌گذرد پردازش کند. در این شرایط، نوجوان شما ممکن است مستعد طغیان خشم شود.
این عوامل می تواند منجر به ایجاد حالت استرس و ناراحتی در نوجوان شما شود که بر توانایی او در مدیریت خشم تأثیر می گذارد.
بهتر است تصمیم بگیرید که در خانواده شما…
- استفاده از وسایل الکترونیکی در طول وعده های غذایی ممنوع شود.
- در اتاق خواب نوجوانتان تلویزیون نخواهید داشت
- یک برنامه روزانه برای زمانی که او از تلویزیون استفاده می کند ایجاد کنید.
- دستگاه های الکترونیکی نوجوان شما را در اتاق نشیمن (نه اتاق خواب) هر شب شارژ شود.
- در عرض 1 ساعت پس از خواب اجازه استفاده از موبایل یا هیچ وقت نمایشگری را نخواهد داشت.
از مربیان کمک بگیرید
با معلمان نوجوان خود در تماس باشید. اگر نوجوان شما پرخاشگری می کند، با معلمان او در ارتباط باشید. آنچه را که در مورد نوجوان خود در خانه مشاهده کرده اید به آنها بگویید. دبیران ممکن است اطلاعاتی خوبی برای شما داشته باشند که به شما در درک دلیل پرخاشگری او کمک کند.
- آیا او توسط همکلاسی هایش طرد شده؟
- آیا او در حال معاشرت با دوستان بدی است؟
- آیا او نمی تواند تکالیف مدرسه خود انجام دهد
معلمان نوجوان شما ممکن است بتوانند به شما کمک کنند تا بفهمید چرا نوجوان شما در خانه پرخاشگر است.
از روانشناس کمک بگیرید
دوره های مکرر طغیان خشم نشانه واضحی است که اتفاقی در زندگی نوجوان شما در حال رخ دادن است. شناسایی موضوع عمیق تر، همیشه ساده نیست.لازم است رویکردی کل نگر داشته باشید که عوامل مرتبط با سلامت جسمی، روانی و عاطفی نوجوان شما را بررسی کند.
روابط والدین و نوجوانان پیچیده است. به عنوان والد، شما اغلب آنقدر درگیر هستید که نمی توانید وضعیت را به طور عینی ارزیابی کنید. درگیر کردن یک شخص متخصص و حرفه ای منجر به یک تحول مثبت در نوجوان شما می شود. یک روانشناس می تواند اشتباهات رفتاری که باعث تشدید پرخاشگری می شود را به شما نشان دهد و ضمن آن نوجوان شما می تواند دغدغه ها و اعتراضات خود را مطرح کند تا از این طریق، روانشناس به ریشه یابی مشکل بپردازد و از طریق راه حل های علمی، موجب روابط بهتری بین شما و نوجوان باشد.
نکته پایانی
خشم یک احساس طبیعی در انسان هاست و نیرویی ایجاد می کند که مافوق تصور ما در حالت طبیعی است. نوجوانان بدلیل ناتوانی در مهارت ها و ناپخته بودن قدرت تفکر منطقی، معمولا با ناکامی ها و شکست های بیشتری مواجه می شوند. از طرفی نبود مهارت های اجتماعی کافی و در نتیجه عمکلکرد ضعیف در جامعه، آنها را با تنش های روانی زیادی مواجه می کند.
البته این موارد بخشی از دلایل بروز پرخاشگری در نوجوانان است ولی آنچه که مهم است، کسب مهارت هایی است که نوجوان بتواند از طریق آن انرژی ایجاد شده از خشم خود را به شکل صحیحی مدیریت و تخلیه کند. در این مقاله، آموزش های مدیریتی در زمان پرخاشگری مطرح شد و به باید ها و نباید های بسیار مهمی اشاره شد که باید اقدام شود.
نویسنده: سعید مقصودی خسروشاهی
.
